1. Làm sao biết trẻ mắc COVID-19?
Theo tài liệu hướng dẫn chăm sóc người nhiễm COVID-19 tại nhà của Bộ Y tế.
- Khi trẻ mắc COVID-19, dấu hiệu hay gặp là Sốt hoặc ớn lạnh, ho, thở gấp hoặc khó thở, mệt mỏi, mất mùi hoặc vị, đau họng, nghẹ mũi/ sổ mũi, rối loạn tiêu hóa... Tuy nhiên, nhiều trẻ mắc bệnh mà không hề có biểu hiện gì.
- Do đó, với các bé mà nghi ngờ mắc COVID-19, gia đình cần báo với y tế phường để được hướng dẫn xét nghiệm. Cũng có thể mua que test nhanh tự làm tại nhà nhưng cần đảm bảo làm đúng cách và báo lại y tế phường nếu dương tính để được hướng dẫn cách ly, theo dõi.
- Nếu trẻ không có triệu chứng lâm sàng hoặc triệu chứng nhẹ: Không có triệu chứng của viêm phổi (nhịp thở bình thường, không có biểu hiện của thiếu oxy, đo SpO2 ≥ 96% khi thở khí trời), trẻ tỉnh táo, sinh hoạt bình thường, bú mẹ/ăn/uống bình thường, đồng thời không mắc các bệnh lý nền, bệnh lý bẩm sinh thì có thể theo dõi tại nhà.
- Một số triệu chứng phụ thuộc vào độ tuổi. Bạn nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp nếu trẻ không thể bú mẹ, nếu trẻ bị sốt cao, hoặc trẻ đột ngột tỏ ra khó chịu, bỏ ăn hoặc mặt/môi của chúng chuyển sang màu xanh.
Khi chăm sóc, điều trị tại nhà cho trẻ mắc COVID-19 cần lưu ý:
Những việc nên làm
- Theo Unicef, Cleveland Clinic và ORF, cần cho trẻ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng. Trẻ sơ sinh nên tiếp tục bú sữa mẹ. Nuôi con bằng sữa mẹ giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của trẻ và các kháng thể được truyền cho trẻ qua sữa mẹ, giúp chống lại các bệnh lây nhiễm. Đối với trẻ lớn hơn, cung cấp thức ăn từ ít nhất 4 nhóm thực phẩm, bao gồm ngũ cốc, đậu, trái cây và rau, các sản phẩm sữa và các loại hạt.
Bằng chứng chỉ ra vai trò của chế độ ăn giàu vitamin và các nguyên tố vi lượng (kẽm, đồng, selen và sắt) trong việc hỗ trợ mạnh mẽ hệ thống miễn dịch và giúp quá trình hồi phục trơn tru. Tránh thực phẩm chứa nhiều đường, muối và chất béo có thể làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì.
Bổ sung trái cây họ cam quýt, trái cây và rau màu vàng, rau lá xanh, tỏi, gừng, sữa chua, hạnh nhân, nghệ trong chế độ ăn của trẻ có thể giúp tăng cường khả năng miễn dịch. Ngoài ra, giữ cho cơ thể đủ nước, tập thể dục và ngủ đủ giấc cũng giúp ích cho quá trình hồi phục COVID-19.
- Vệ sinh, tắm rửa sạch sẽ, không được kiêng nước.
- Theo dõi sát sao nhiệt độ, đo chỉ số SpO2 ít nhất 2 lần/ngày.
- Cho trẻ uống thuốc hạ sốt nếu trẻ sốt. Có thể dùng Paracetamol (Hapacol, Efferalgan, Doliprane, Tylenol…) với liều 10 -15mg/kg cân nặng/lần, 2 lần cách nhau ít nhất 4 tiếng.
- Vệ sinh mũi nếu trẻ chảy nhiều nước mũi hoặc nước mũi đặc quánh. Nếu chảy mũi ít và trẻ không khó chịu chỉ cần lau bằng khăn mềm sạch là đủ.
- Nếu trẻ ho, có thể dùng thuốc ho nhưng cần tham khảo ý kiến bác sĩ.
- Nếu bất kỳ khi nào trẻ có các biểu hiện sau thì cần phải báo với phường hoặc liên hệ 115 để đưa trẻ nhập viện: Thở nhanh; khó thở, cánh mũi phập phồng, rút lõm lồng ngực; li bì; lờ đờ; bỏ bú/ăn uống; tím tái môi, đầu ngón tay, chân SpO2 < 95%.
Những việc không nên làm
- Đừng nên tự ý sử dụng 2 loại thuốc ho cùng lúc hoặc các loại thuốc ho có thành phần chống dị ứng, giảm ho.
- Đừng nên lạm dụng các vitamin kể cả vitamin C hay multivitamin. Sức đề kháng của trẻ không thể tăng lên ngay lập tức chỉ với 1 vài loại vitamin.
- Đừng cho trẻ xông lá lẩu, tinh dầu... vì không có tác dụng điều trị bệnh, đồng thời có thể làm trẻ tăng sự khó chịu và có nguy cơ khiến trẻ bị bỏng.
- Tuyệt đối không tự dùng các thuốc kháng sinh, thuốc chứa corticoid, thuốc diệt virus... Tuyệt đối không dùng các đơn thuốc trên mạng và cũng đừng chia sẻ đơn thuốc của trẻ. Điều này vô tình làm hại nhiều trẻ khác.
2. Lời khuyên của thầy thuốc
VTVNews dẫn lời BS. Đào Trường Giang, chuyên khoa Nhi, bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, Hà Nội tư vấn những điểm cần lưu ý khi chăm sóc trẻ nhỏ mắc COVID-19.
Nên nhớ rằng, đã có rất nhiều trẻ tự khỏi bệnh mà không cần phải dùng thuốc. Quan trọng nhất là chăm sóc và theo dõi, phát hiện dấu hiệu nặng để đưa trẻ đi khám kịp thời. Đừng vì lo lắng mà lạm dụng thuốc để rồi tình hình thêm phức tạp. Ngoài ra, bố mẹ, người lớn cần bình tĩnh, chăm sóc bản thân, thực hiện các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm, để có đủ sức khỏe chăm sóc trẻ.
Cũng theo tài liệu hướng dẫn chăm sóc người nhiễm COVID-19 tại nhà của Bộ Y tế có ghi những việc cha mẹ cần làm để hỗ trợ, chăm sóc con bị nhiễm COVID-19 như:
- Tâm sự, trấn an con về dịch COVID-19.
- Giải đáp thắc mắc và chia sẻ thông tin thực tế về dịch COVID-19. Trẻ có thể hiểu sai thông tin và có thể hoảng sợ.
- Hạn chế gia đình tiếp xúc và nói chuyện về tin tức, sự kiện về COVID-19 có thể gây hoang mang, sợ hãi.
- Cố gắng duy trì những thói quen bình thường, sinh hoạt khoa học. Lập thời gian biểu cho các hoạt động học tập và nghỉ ngơi hoặc các hoạt động giải trí.
- Hướng dẫn trẻ các hành động hàng ngày để giảm sự lây lan của mầm bệnh như: rửa tay thường xuyên; sử dụng khăn giấy hoặc khuỷu tay khi ho hoặc hắt hơi, sau đó vứt khăn giấy vào thùng đựng chất thải.
- Tạo điều kiện cho trẻ tham gia các hoạt động giải trí trong phòng cách ly phù hợp như các trò chơi online hay cùng chơi với bố, mẹ…
Ai nên là người chăm sóc cho trẻ?
3. Các biện pháp phòng lây nhiễm
- Người mắc COVID-19 và người chăm sóc hoặc người ở cùng nhà với người mắc COVID-19 thực hiện các biện pháp kiểm soát nhiễm khuẩn, phòng lây nhiễm:
- Người mắc COVID-19 cần hạn chế tối đa ra khỏi phòng cách ly, nhưng không được ra khỏi nhà. Khi ra khỏi phòng cách ly phải mang khẩu trang, giữ khoảng cách với những người khác trong nhà.
- Người chăm sóc hoặc người nhà ở cùng nhà luôn mang khẩu trang, giữ khoảng cách khi phải tiếp xúc với người mắc COVID-19.
- Nơi cách ly giữ thông thoáng, hạn chế chế đề các đồ dùng vật dụng khó làm sạch (thú bông, giấy, bìa…) tại khu vực này.
- Rửa tay hoặc sát khuẩn tay thường xuyên. Khử khuẩn các vật dụng và bề mặt tiếp xúc thường xuyên như mặt bàn, tay nắm cửa, các thiết bị cầm tay, bồn cầu, bồn rửa… hàng ngày và khi dây bẩn.
- Phân loại, thu gom chất thải lây nhiễm đúng quy định.
Như Quỳnh(T/h)
