Biến thể phụ mới của COVID-19 đang gây lo ngại vì khả năng lây nhiễm và tránh né kháng thể tốt hơn so với những biến thể trước đó. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, các công cụ phòng dịch hiện có vẫn đang đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự lây nhiễm của virus.
Tuy nhiên, ông Neil Sehgal, trợ lý giáo sư về quản lý và chính sách y tế tại Trường Y tế Công cộng thuộc Đại học Maryland, nhận định tình hình tiêm mũi vaccine tăng cường hiện không tốt.
Hiện tại, khi số ca mắc COVID-19 có xu hướng tăng cao ở Mỹ, các biện pháp như đeo khẩu trang, tiêm vaccine và xét nghiệm đã được nối lại. Làn sóng dịch COVID-19 mới đang một lần nữa gây áp lực lên ngành y tế Mỹ.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), số ca nhập viện do COVID-19 tại nước này hiện đang ở mức cao thứ 4 kể từ khi dịch bệnh bùng phát. Số ca nhập viện ở Mỹ đã giảm sau đợt dịch mùa hè năm 2022 nhưng con số này chưa giảm xuống mức thấp như sau các làn sóng dịch trước đó.
Brendan Williams, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của Hiệp hội Chăm sóc Sức khỏe New Hampshire, cho biết: "Các bệnh viện đang hoạt động hết công suất. Tôi không chắc quỹ đạo của đợt dịch sẽ như thế nào nhưng tôi rất lo ngại".
Phần lớn các ca nhập viện hiện nay là người trên 65 tuổi. Tuy nhiên, số bệnh nhân là trẻ em phải nhập viện đã tăng gấp đôi so với năm 2022.
Trong tuần qua, số ca tử vong do COVID-19 ở Mỹ cũng đã tăng khoảng 44%, từ 2.075 bệnh nhân trong tuần 4/1 lên 3.907 trong tuần 11/1.
Đây là một trong những đợt lây nhiễm COVID-19 cao nhất từ đầu dịch tới nay tại Mỹ. Số ca mắc mới vẫn thấp hơn nhiều so với mức đỉnh dịch vào tháng 1/2022, nhưng cao tương tự mức tăng đột biến vào mùa hè năm 2022. Và điều quan trọng là làn sóng dịch hiện nay vẫn chưa đạt đỉnh. Ông Sehgal nhận xét: "Hiện chưa chúng ta vẫn chưa đạt đỉnh dịch".
Theo ước tính của CDC, các biến thể phụ Omicron BQ.1.1 và BQ.1 cũng như XBB.1.5 đang lây lan nhanh chóng và chiếm phần lớn số ca mắc mới được báo cáo hiện nay. Theo dữ liệu, vùng Đông Bắc, nơi có hơn 80% trường hợp mắc biến thể phụ XBB.1.5, hiện là nơi có tỷ lệ lây nhiễm cao nhất.
Ông Selgah cho biết: "Biến thể XBB.1.5 có tỷ lệ lây nhiễm cao đến mức chỉ cần tiếp xúc với người mắc biến thể này cũng có nguy cơ bị lây. Hiện tại, nguy cơ từ biến thể này đang lớn hơn bao giờ hết".
Các chuyên gia cho biết số ca nhiễm chính thức tăng chậm hơn do tỷ lệ xét nghiệm tại nhà thấp và do tâm lý chung của người dân còn chủ quan. Tuy nhiên, trong số các xét nghiệm được báo cáo, tỷ lệ dương tính rất cao, với khoảng 1/6 xét nghiệm (16%) ghi nhận kết quả dương tính với SARS-CoV-2.
Stuart Ray, giáo sư y khoa và bệnh truyền nhiễm tại Trường Y Đại học Johns Hopkins, lưu ý mặc dù tỷ lệ lây lan của COVID-19 cao, nhưng số ca nhập viện vẫn chưa đạt đến mức cao nhất như đợt bùng phát dịch trước đó. Ông nhận định tỷ lệ này có thể một phần nhờ vào khả năng miễn dịch nhờ vaccine và các lần lây nhiễm bệnh trước đó.
Tuy nhiên, sự bảo vệ này không nên được coi là điều hiển nhiên, đặc biệt là khi khả năng miễn dịch suy yếu theo thời gian. Ông Ray nhận định: "Các mũi tiêm tăng cường thật sự đã tạo ra sự khác biệt. Chúng ta có thể tránh được các triệu chứng bệnh nặng nếu mọi người tiêm vaccine đúng thời hạn. Đây vẫn là con đường an toàn nhất để có được kháng thể".
Các mũi tiêm tăng cường, đặc biệt là của vaccine thế hệ mới, có hiệu quả cao trong việc giảm nguy cơ bệnh nặng và tử vong. Tuy nhiên, hiện chỉ mới khoảng 15,4% người trên 5 tuổi ở Mỹ được tiêm mũi tăng cường.
Theo ông Sehgal, dù vaccine rất quan trọng nhưng các biện pháp phòng ngừa khác cũng giúp đóng vai trò ngăn virus lây lan, giảm nguy cơ bệnh nặng và tử vong – đặc biệt quan trọng trong thời kỳ gia tăng đột biến như thế này. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh do cách truyền tải thông điệp từ giới chức, nhiều người Mỹ không nhận ra rằng họ đang trải qua một đợt bùng phát dịch mới.
Ông Sehgal nói: "Tôi nghĩ rằng phần lớn những người không đeo khẩu trang hiện nay không biết rằng họ nên làm điều này".
Các chuyên gia đồng thời cảnh báo dù số ca nhập viện do COVID-19 không tăng lên nhưng những làn sóng dịch mới sẽ làm tăng số người bị ảnh hưởng bởi các triệu chứng COVID-19 kéo dài.
Ông Ray chỉ ra: "Dữ liệu tích lũy cho thấy việc mắc COVID-19 nhiều lần sẽ kéo theo các biến chứng ngắn hạn và dài hạn hậu COVID-19, bao gồm bệnh tim mạch, sức khỏe tâm thần và các vấn đề khác".
Minh Hạnh(Theo Guardian)
