Cả hai dự án trên, ngay từ giai đoạn đầu tiên trong việc lập, thẩm định và phê duyệt hồ sơ mời thầu gói thầu đều chưa đúng quy định pháp luật về đấu thầu. Có thể điểm qua một số sai phạm như dữ liệu đấu thầu chưa cụ thể, yêu cầu về tiền bảo đảm dự thầu thấp hơn quy định, một số gói thầu hạ thấp yêu cầu năng lực tài chính theo quy định, nhiều gói thầu thực hiện chỉ định thầu.
Về nguồn vốn của Dự án Khu liên hợp thể thao tỉnh Hà Nam, khi phê duyệt dự án, phê duyệt điều chỉnh dự án có nguồn vốn không được thẩm định, không xác định rõ ràng. Đáng chú ý hơn, theo cơ quan chức năng, dự án trên khi phê duyệt cũng không lập báo cáo đánh giá tác động môi trường.
Còn với Dự án ĐT.495B việc đánh giá tác động môi trường được thực hiện sơ sài, thiếu nội dung hiện trạng, đề xuất cụ thể. Ngoài ra ban đầu khi phê duyệt dự án và điều chỉnh Dự án ĐT.495B, UBND tỉnh Hà Nam xác định chi phí dự phòng không đúng quy định của Bộ Xây dựng.
Được biết, tại Dự án Khu liên hợp thể thao tỉnh Hà Nam và Dự án ĐT.495B, Công ty Xuân Thành có cam kết ứng vốn trước để thực hiện GPMB, thi công hoàn thành công trình (không tính lãi), xã hội hóa 2.050 tỷ đồng (trong đó Dự án Khu liên hợp thể thao 1.200 tỷ đồng, Dự án ĐT.495B 850 tỷ đồng). UBND tỉnh Hà Nam sau đó cũng cam kết bố trí khoảng 2.565 ha tại hai bên đường ĐT.495B, Khu đô thị ở Bắc Châu Giang... để giao cho Công ty Xuân Thành thực hiện dự án đô thị với mục đích tạo nguồn vốn thanh toán cho các dự án. Tuy nhiên, chủ trương này của tỉnh Hà Nam được cơ quan chức năng xác định không đúng quy định của pháp luật. Đặc biệt, về dự án này, UBND tỉnh Hà Nam, UBND huyện Thanh Liêm còn vay tiền để giải phóng mặt bằng. Điều này không đúng về trình tự, thủ tục, thẩm quyền, không được quản lý tại Kho bạc Nhà nước, vi phạm Luật Ngân sách 2022.
Cơ quan thanh tra cũng xác định số tiền chi phí xây dựng trong dự toán tại dự án ĐT.495B được phê duyệt không đúng, phải giảm trừ (tạm tính) là trên 254 tỷ đồng. Tổng số nợ tỉnh Hà Nam còn nợ Xuân Thành tại hai dự án Khu liên hợp thể thao tỉnh Hà Nam và ĐT.495B là 4.770 tỷ đồng. Ngày 15/7/2021, UBND tỉnh Hà Nam và Xuân Thành đã ký biên bản làm việc, theo đó: đối với khối lượng đã hoàn thành của 2 dự án nêu trên mà chưa được thanh toán, Công ty Xuân Thành cam kết từ khi thi công đến khi nhà thầu được thanh toán hết, nhà thầu sẽ không tính bất kỳ khoản lãi suất nào.
Từ những sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị, rà soát lại giá trị quyết toán, giảm trừ các chi phí không đúng quy định, đặc biệt đối với các hạng mục công trình có sử dụng vật tư, vật liệu, thiết bị nhập khẩu hoặc không có thông báo giá vật liệu của địa phương, các hạng mục có đơn giá xây dựng công trình được phê duyệt không đúng quy định tại 2 dự án Khu liên hợp thể thao tỉnh Hà Nam và ĐT.495B.
