Theo quy định tại Điều 26 Thông tư 35/2014/TT-BCA hướng dẫn Luật Cư trú thì cán bộ, chiến sĩ công an nhân dân, công an xã được giao quản lý cư trú tại địa bàn có quyền kiểm tra trực tiếp hoặc phối hợp kiểm tra việc chấp hành pháp luật về cư trú đối với công dân, hộ gia đình, cơ quan, tổ chức thuộc địa bàn quản lý. Khi kiểm tra được quyền huy động lực lượng quần chúng làm công tác bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, bảo vệ cơ quan, doanh nghiệp, tổ chức cùng tham gia.
Hình thức kiểm tra cư trú được tiến hành định kỳ, đột xuất, hoặc do yêu cầu phòng, chống tội phạm, giữ gìn an ninh, trật tự.
Kiểm tra định kỳ
- Thời gian: Thường được thực hiện 1-2 lần/năm, theo kế hoạch của cơ quan công an địa phương.
- Mục đích: Đảm bảo việc đăng ký cư trú được thực hiện đúng quy định, kịp thời phát hiện và xử lý các vi phạm về cư trú.
- Thủ tục: Cán bộ công an sẽ đến nhà dân, xuất trình giấy tờ hợp lệ và thông báo lý do kiểm tra. Sau khi kiểm tra, cán bộ công an sẽ lập biên bản ghi nhận kết quả.
Kiểm tra đột xuất
- Thời gian: Có thể được thực hiện bất cứ lúc nào khi có dấu hiệu vi phạm pháp luật về cư trú.
- Căn cứ: Có tin báo, tố giác về vi phạm pháp luật về cư trú tại nhà dân. Phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật về cư trú tại nhà dân.Cần thiết để phòng ngừa, chặn đứng các hành vi vi phạm pháp luật về cư trú.
- Thủ tục: Tương tự như kiểm tra định kỳ.
Khi cơ quan, người có thẩm quyền yêu cầu, công dân phải xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, giấy tờ khác liên quan đến cư trú. (Ảnh minh họa)
Kiểm tra theo yêu cầu phòng, chống tội phạm, giữ gìn an ninh, trật tự
- Thời gian: Có thể được thực hiện bất cứ lúc nào khi cần thiết.
- Căn cứ: Có thông tin về việc cất giấu, tàng trữ vũ khí, vật liệu nổ, hàng cấm, hoặc các vật chứng liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật tại nhà dân. Có tin báo, tố giác về việc có người đang bị truy nã, truy tìm tại nhà dân. Cần thiết để đảm bảo an ninh, trật tự tại địa phương.
- Thủ tục: Cán bộ công an sẽ đến nhà dân, xuất trình giấy tờ hợp lệ, thông báo lý do kiểm tra và tiến hành kiểm tra. Sau khi kiểm tra, cán bộ công an sẽ lập biên bản ghi nhận kết quả.
Lưu ý:
- Khi thực hiện kiểm tra hành chính nhà dân, cán bộ công an phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật, đảm bảo tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.
- Người dân có quyền hợp tác với cán bộ công an trong quá trình kiểm tra, đồng thời có quyền khiếu nại nếu cho rằng việc kiểm tra không đúng quy định.
Tóm lại, công an chỉ được kiểm tra hành chính nhà dân trong một số trường hợp cụ thể, được quy định rõ ràng trong pháp luật. Khi thực hiện kiểm tra, cán bộ công an phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật và đảm bảo tôn trọng quyền, lợi ích hợp pháp của người dân.
V.H (T/h)
