Một nghiên cứu mới được công bố hôm 18/5 cho thấy, hơn một nửa số hồ tự nhiên và hồ chứa nước do con người xây dựng bị thu hẹp kể từ đầu những năm 1990, chủ yếu do biến đổi khí hậu. Tình trạng này làm gia tăng mối lo ngại về nước cho nông nghiệp, thủy điện và sinh hoạt của con người.
Reuters dẫn thông tin từ một nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế cho hay, một số nguồn nước ngọt quan trọng nhất trên thế giới, từ biển Caspi giữa châu âu và châu Á đến hồ Titicaca của Nam Mỹ, bị mất nước với tốc độ tích lũy khoảng 22 gigaton mỗi năm trong gần 30 năm. Con số này gấp khoảng 17 lần thể tích hồ Mead, hồ chứa lớn nhất của Mỹ.
Theo chia sẻ của Fangfang Yao, nhà thủy văn bề mặt Trái Đất tại Đại học Virginia và là người đứng đầu nghiên cứu đăng trên Tạp chí Science, 56% sự suy giảm của các hồ tự nhiên là do khí hậu nóng lên và mức tiêu thụ của con người. Trong đó, khí hậu nóng lên “đóng góp phần lớn hơn trong đó”.
Các nhà khoa học về khí hậu thường cho rằng, các khu vực khô căn trên thế giới sẽ trở nên khô hạn hơn do biến đổi khí hậu, trong khi các khu vực ẩm ướt sẽ trở nên ẩm ướt hơn. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy lượng nước mất đi đáng kể ngay cả ở những vùng ẩm ướt. Fangfang Yao nhận định rằng không nên xem nhẹ vấn đề này.
Qua đánh giá gần 2.000 hồ lớn bằng cách sử dụng các phép đo vệ tinh kết hợp với các mô hình khí hậu và thủy văn, các nhà khoa học phát hiện việc sử dụng không bền vững của con người, thay đổi về lượng mưa, dòng chảy, trầm tích và nhiệt độ tăng cao khiến mực nước hồ giảm trên toàn cầu.
Có 53% số hồ rơi vào tình trạng giảm lượng nước trong khoảng thời gian từ năm 1992 - 2020. Gần 2 tỷ người sống trong lưu vực hồ khô cạn chịu ảnh hưởng trực tiếp, ngoài ra nhiều khu vực phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt trong những năm gần đây.
Từ lâu, các nhà khoa học và các nhà vận động đã nói về việc cần phải ngăn chặn nhiệt độ toàn cầu tăng quá mức 1,5 độ C nhằm tránh những hậu quả thảm khốc nhất của biến đổi khí hậu. Được biết, thế giới hiện đang nóng lên với tốc độ khoảng 1,1 độ C.
Nghiên cứu mới chỉ ra, việc sử dụng không bền vững của con người ảnh hưởng đến lượng nước biển Aral ở Trung Á, biển Chết ở Trung Đông…. Trong khi đó, các hồ ở Afghanistan, Ai Cập và Mông Cổ chịu ảnh hưởng từ nhiệt độ tăng, có thể gia tăng lượng nước bốc hơi vào khí quyển. Mực nước dâng cao ở 1/4 số hồ, thường là kết quả của việc xây dựng đập tại những vùng xa xôi.
Đinh Kim(Theo Reuters)
